Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X
60. Czy nowy obrządek Mszy jest pełnym wyrazem katolickiej nauki o ofierze Mszy świętej?
Nowy obrządek Mszy św. z 1969 r. stanowi wedle słów kardynałów Ottavianiego i Bacciego „zarówno w całości, jak i w szczegółach wyraźne zerwanie z katolicką teologią Mszy świętej”107. Wszystkie zmiany mają za cel stłumić myśl o ofierze, zbliżając się za to do wieczerzy w znaczeniu protestanckim.
Luter żądał zniesienia Ofiarowania i Kanonu i żądania te zostały w zasadzie spełnione. Dawne Ofiarowanie wyraża jasno, że Msza św. jest ofiarą na zadośćuczynienie za grzechy. Kapłan modli się w nim:”Przyjmij, Ojcze święty, wszechmocny wiekuisty Boże, tę hostię niepokalaną, którą ja, niegodny sługa twój, ofiaruję Tobie, Bogu mojemu żywemu i prawdziwemu, za niezliczone grzechy, zniewagi i niedbalstwa moje, za wszystkich tu obecnych, a także za wszystkich wiernych chrześcijan, żywych i umarłych, aby mnie i im posłużyła do zbawienia w życiu wiekuistym. Amen”. W nowym obrządku Ofiarowanie zostało skreślone i zastąpione przez przygotowanie darów, którego tekst wyjęto z żydowskiej modlitwy przed jedzeniem. Brzmi ono: „Bądź pochwalony. Panie, nasz Boże, Stwórco świata. Dajesz nam chleb, owoc ziemi i ludzkiej pracy. Przynosimy ten chleb przed Twe oblicze, aby stał się dla nas chlebem życia”. Tu już nie mówi się o ofierze i zadośćuczynieniu.
Prastary rzymski kanon Mszy został wprawdzie jako jedna z możliwości pozostawiony (choć z kilkoma zmianami), jednak dodano obok niego nowe kanony, które nie są tak jasne teologicznie. Spośród nich zwłaszcza II Kanon charakteryzuje się tym, że – jak napisano – mógłby „Z pełnym spokojem sumienia być celebrowany przez kapłana, który nie wierzy ani w przeistoczenie, ani w ofiarny charakter Mszy św., dlatego nadawałby się najlepiej do celebracji przez duchownego protestanckiego”108. W tym Kanonie ani razu nie pojawia się pojęcie ofiary. Uważa się wprawdzie, że ten Kanon jest starym Kanonem Hipolita, ale po pierwsze jest on w najlepszym razie uszkodzoną formą tego Kanonu, a po drugie zapomina się powiedzieć, że Hipolit był przez pewien czas antypapieżem i nie jest wcale pewne, czy jego liturgia kiedykolwiek była celebrowana w Kościele katolickim. Z powodu swej krótkości kanon ten cieszy się wielką popularnością i spośród czterech oficjalnych jest używany najczęściej.
Jaki duch ożywiał stworzenie nowego obrządku Mszy widać po par. 7. wprowadzenia do nowego mszału: „Uczta Pańska czyli Msza jest świętym zgromadzeniem czyli zebraniem Ludu Bożego, jaki zbiera się pod przewodnictwem księdza, aby celebrować pamiątkę Pana. Dlatego miejscowego zgromadzenia świętego Kościoła dotyczy w szczególny sposób obietnica Chrystusa: Gdzie dwaj albo trzej zebrani są w imię Moje, tam jestem wśród nich”. Ta definicja nie ma nic specyficznie katolickiego i mogłaby być równie dobrze zastosowana do wieczerzy protestanckiej. Mszę świętą określa się tutaj nie jako uobecnienie ofiary Chrystusa, ale jako zgromadzenie wiernych, mimo iż obecność wiernych – choć pożądana – nie jest konieczna do odprawiania Mszy św. (Dlatego błędny jest fragment dzisiejszego III Kanonu: „Do końca czasów gromadzisz swój lud, aby Twemu Imieniu składał ofiarę czystą”. Tutaj wydaje się, że obecność ludu jest niezbędna dla odprawienia Mszy św.) Kapłan nie jest w tym paragrafie zastępcą Chrystusa, ale jedynie przewodniczącym wspólnej celebracji, przy której chodzi tylko o pamiątkę, a więc tylko o celebrowanie wspomnienia Ostatniej Wieczerzy. Wstrząsa ponadto fakt, że obecność Chrystusa ograniczona jest tylko do czysto duchowej obecności, mimo iż Chrystus jest we Mszy świętej obecny realnie z Ciałem i Krwią pod postaciami chleba i wina. Wprawdzie wobec protestów ten paragraf został uzupełniony kilkoma katolickimi dodatkami, ale w obrządku Mszy świętej nie zmieniono nic! W gruncie rzeczy pierwsze brzmienie oddaje dokładnie ducha Nowej Mszy, co rozpoznaje się po tym, że wierni uczęszczający na nią przez dłuższy czas mają najczęściej takie pojęcie o Mszy świętej, jakie wyrażone jest w brzmieniu pierwotnym.