Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X
św. Brygidy, wdowy [3 kl.]
Katechizm kard. Gasparriego

Rozdział VIII

O modlitwie

Część I
O modlitwie w ogóle

290. Co to jest modlitwa?

Modlitwa jest to pobożne wzniesienie duszy do Boga, żeby Mu oddawać cześć, dziękować za otrzymane dobrodziejstwa, prosić Go o odpuszczenie grzechów i o inne rzeczy potrzebne lub pożyteczne bądź dla nas samych, bądź też dla drugich.

291. Czy potrzeba nam się modlić?

Potrzeba nam się modlić, bo taka jest wola Boża oraz dlatego, że pomocy, której ustawicznie potrzebujemy, Bóg na ogół zwykł udzielać tylko tym, którzy o nią proszą.

292. Jakie są rodzaje modlitwy?

Dwa: pierwsza jest modlitwa wewnętrzna, czyli myślą; polega ona na tym, że człowiek w myśli i w sercu rozmawia z Bogiem i rozważa prawdy wieczne, drugim rodzajem modlitwy jest modlitwa ustna czyli słowami; polega na tym, że człowiek wymawia słowa modlitwy z wewnętrzną uwagą i pobożnym sercem.

293. Iloraka jest modlitwa ustna?

Modlitwa ustna jest dwojaka; prywatna i publiczna. Prywatną jest modlitwa wówczas, gdy pojedyncza osoba lub rodzina modli się za siebie lub za drugich bez udziału sług Kościoła; publiczną zaś jest modlitwa wówczas, gdy się odbywa przez sługi Kościoła; modlitwa publiczna zwie się modlitwą liturgiczną, jeżeli jest umieszczona przez Kościół w jego księgach.

294. O co winniśmy się głównie modlić?

Winniśmy się głównie modlić o chwałę Bożą, o własne i drugich zbawienie wieczne i o środki, które są potrzebne lub przydatne, żeby dostąpić zbawienia wiecznego.

295. Czy wolno modlić się także o dobra doczesne?

O dobra doczesne wolno się modlić zgodnie z wolą Bożą, to znaczy o tyle, o ile mają się one przyczynić do chwały Bożej, albo tez w jakikolwiek sposób dopomóc nam lub innym do osiągnięcia żywota wiecznego, albo przynajmniej nie stanowić żadnej w tym przeszkody.

296. Do kogo należy i można się modlić?

Wprawdzie każda modlitwa odnosi się do Boga, bo tylko Bóg może dać to, o co prosimy; ale modlimy się także do wszystkich Świętych, zwłaszcza zaś do Najśw.Maryi Panny, a nawet do dusz w czyśćcu, żeby się za nami wstawiali do Boga.

297. Jak winna się odbywać modlitwa, żeby była skuteczna?

Modlitwa, żeby była skuteczna, winna się odbywać w imię Jezusa Chrystusa, na którego zasługach się opiera, pobożnie, z wiarą, nadzieją i pokorą oraz wytrwale.

298. Dlaczego czasem nie otrzymujemy tego, o co się modlimy?

Czasem nie otrzymujemy tego, o co się modlimy, ponieważ albo nie modlimy się dobrze, albo prosimy o coś niewłaściwego; w takich razach jednak Bóg bez wątpienia użyczy nam we właściwym czasie łask innych, nawet większych.

299. Jaka jest najdoskonalsza spośród wszystkich modlitw?

Najdoskonalszą spośród wszystkich modlitw jest Modlitwa Pańska, czyli Ojcze nasz, do którego dodaje się zwykle Pozdrowienie Anielskie, czyli Zdrowaś Maryjo.

Część II
O Modlitwie Pańskiej i Pozdrowieniu Anielskim

Art. 1. O Modlitwie Pańskiej

300. Dlaczego Ojcze nasz nazywa się Modlitwą Pańską?

Ojcze nasz dlatego nazywa się Modlitwą Pańską, ponieważ nauczył nas jej sam pan nasz Jezus Chrystus.

301. Dlaczego Modlitwa Pańska jest najdoskonalszą modlitwą?

Modlitwa Pańska jest najdoskonalszą modlitwą, ponieważ zawiera wszystko, o co winniśmy się modlić, czy to się odnosi do Boga (w pierwszych trzech prośbach), czy też do nas samych lub bliźniego (w pozostałych prośbach).

302. Kogo wzywamy, wymawiając słowa Ojcze nasz?

Wymawiając słowa Ojcze nasz, wzywamy Boga jako najlepszego Ojca, żeby wyrazić swoją ku Niemu miłość i ufność i zjednać sobie jego życzliwość.

303. Dlaczego nazywamy Boga Ojcem naszym?

Nazywamy Boga Ojcem naszym nie tylko dlatego, że nas stworzył, zachowuje nas przy życiu i opiekuje się nami, lecz głównie dlatego, ponieważ przez łaskę swoją czyni nas swoimi dziećmi przybranymi.

304. Dlaczego mówimy Ojcze nasz, a nie Ojcze mój?

Dlatego mówimy Ojcze nasz, a nie Ojcze mój, ponieważ na mocy daru Boskiego przybrania wszyscy wierni są braćmi w Chrystusie, i stąd każdy winien drugich miłować jako braci i modlić się nie tylko za siebie, lecz także za drugich.

305. Co wyrażamy słowami: Któryś jest w niebie?

Słowami: Któryś jest w niebie, zachęcamy się do rozważania nieskończonej potęgi i majestatu Bożego, który najbardziej jaśnieje na niebie; zarazem słowa te przypominają nam, że Boga należy prosić głównie o dobra niebieskie i o to, co się z nimi łączy.

306. O co modlimy się słowami pierwszej prośby: Święć się imię Twoje?

Słowami pierwszej prośby: Święć się imię Twoje, modlimy się, żeby święte imię Boże stało się wszędzie znane i żeby je wszyscy czcili sercem, słowami i uczynkami dobrymi.

307. O co modlimy się słowami drugiej prośby: Przyjdź królestwo Twoje?

Słowami drugiej prośby: Przyjdź królestwo Twoje, modlimy się, żeby Bóg panował nad nami i nad wszystkimi ludźmi przez łaskę swoją, a nad społeczeństwem i nad narodami przez swoje prawo na ziemi, abyśmy kiedyś mogli stać się uczestnikami Jego chwały wiecznej w niebie.

308. Jak możemy się przyczynić do tego, żeby przyszło na świat królestwo Boże?

Do tego, żeby przyszło na świat królestwo Boże, możemy i powinniśmy się przyczynić w różny sposób: więc przez zachowanie przykazań Chrystusowych; przez wyrabianie w sobie nadprzyrodzonego życia łaski,; modlitwą i uczynkami pomagając Kościołowi w jego wysiłkach, zmierzających do tego, by życie prywatne, rodzinne i publiczne było zgodne z prawem Bożym, żeby wszyscy błądzący wrócili do jedności z Kościołem, i żeby światło Ewangelii dotarło do tych ludów, które siedzą w ciemnościach i w cieniu śmierci.

309. O co modlimy się słowami trzeciej prośby: Bądź wola Twoja, jako w niebie tak i na ziemi?

Słowami trzeciej prośby: Bądź wola Twoja, jako w niebie tak i na ziemi, modlimy się o to, żeby ludzie na świecie jak najchętniej zawsze i we wszystkim pełnili wolę Bożą tak, jak wszyscy Święci w niebie i dusze w czyśćcu.

310. O co modlimy się słowami czwartej prośby: Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj?

Słowami czwartej prośby: Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj, modlimy się o to, żeby nam Bóg udzielał zarówno chleba duchownego, czyli tego wszystkiego, czego potrzebujemy do życia duchownego, zwłaszcza zaś Chleba Eucharystycznego, jako też chleba dla ciała, czyli tego wszystkiego, czego potrzebujemy do utrzymania ciała.

311. O co modlimy się słowami piątej prośby: I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom?

Słowami piątej prośby: I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom, modlimy się o to, żeby nam Bóg darował grzechy, któreśmy popełnili przeciwko Niemu, i kary, na któreśmy zasłużyli za grzechy, tak jak i my sami darujemy krzywdy i obrazę, jakich doznaliśmy od ludzi.

312. O co modlimy się słowami szóstej prośby: I nie wódź nas na pokuszenie?

Słowami szóstej prośby: I nie wódź nas na pokuszenie, uznając swoją słabość, w modlitwie uciekamy się do Boga, żeby nas uwolnił od pokus, a przynajmniej żeby nam użyczył pomocy swej łaski, abyśmy mogli zwyciężać pokusy.

313. Dlaczego Bóg dopuszcza na nas pokusy?

Bóg dlatego dopuszcza na nas pokusy, żebyśmy uznali swoją słabość, żeby wypróbować naszą wierność i żebyśmy zwyciężając pokusy za Jego łaską, ćwiczyli się w cnocie i zdobywali zasługi na żywot wieczny; nigdy jednak nie pozwala Bóg kusić nas ponad to, co możemy wytrzymać, wspomożeni Jego łaską.

314. Jakie są środki szczególnie skuteczne przeciwko pokusom?

Środki szczególnie skuteczne przeciwko pokusom są następujące: unikanie okazji, myśl o rzeczach ostatecznych i częste przystępowanie do Sakramentów; w chwili pokusy zaś: znak Krzyża świętego, pokorne wzywanie Anioła Stróża, a zwłaszcza Najświętszego Imienia Jezus i Najśw.Maryi Panny.

315. O co modlimy się, wymawiając słowa siódmej prośby: Ale nas zbaw ode złego?

Wymawiając słowa siódmej prośby: Ale nas zbaw ode złego, modlimy się głównie o to, żeby nas Bóg zachował od nieszczęścia na duszy, to jest od grzechu, a więc od szatana, który namawia do złego, oraz żeby nas zbawił od innych rzeczy złych, przynajmniej od tych, które nam mogą dać okazję do grzechu.

316. Co znaczy słowo Amen na końcu ostatniej prośby?

Słowo Amen na końcu ostatniej prośby znaczy tyle, co: niech się stanie to, o cośmy właśnie prosili; Amen wyraża równocześnie naszą ufność, że Bóg spełni swą obietnicę.

Art. 2. O Pozdrowieniu Anielskim

317. Dlaczego do Modlitwy pańskiej dodaje się zazwyczaj Pozdrowienie Anielskie?

Do Modlitwy Pańskiej dodaje się zazwyczaj Pozdrowienie Anielskie, żeby przez przyczynę Najśw.Maryi Panny, łatwiej uzyskać u Boga to, o co prosimy w Modlitwie Pańskiej.

318. Czyje są słowa: Zdrowaś Maryjo, łaski pełna, Pan z tobą, błogosłąwionaś ty między niewiastami?

Słowa: Zdrowaś Maryjo, łaski pełna, Pan z tobą, błogosłąwionaś ty między niewiastami, wypowiedział Archanioł Gabriel, zwiastując Najświętszej Pannie Maryi tajemnicę wcielenia; dlatego też modlitwa ta nazywa się Pozdrowieniem Anielskim.

319. Co czynimy, odmawiając Pozdrowienie Anielskie?

Odmawiając Pozdrowienie Anielskie, i my wyrażamy Najśw. Maryi Pannie radość ze szczególnych przywilejów i darów, których jej Bóg użyczył przed wszystkimi innymi stworzeniami, i oddajemy także Bogu za nie chwałę.

320. Czyje są i co znaczą słowa: Błogosławiony owoc żywota twojego?

Słowa: Błogosławiony owoc żywota twojego, wypowiedziała św.Elżbieta, przyjmując w gościnę Najśw.Maryje Pannę; mają one to znaczenie, że Chrystus Pan, Syn Najśw. Maryi Panny, jest nadewszystko błogosławiony na wieki.

321. Od kogo pochodzą słowa: Święta Maryjo, Matko Boża, módl się za nami grzesznymi, teraz i w godzinę śmierci naszej, i o co prosimy, gdy je wymawiamy?

Słowa: Święta Maryjo, Matko Boża, módl się za nami grzesznymi, teraz i w godzinę śmierci naszej dodał Kościół; wymawiając je, prosimy Najśw. Maryję Pannę, żeby się nami opiekowała we wszystkich potrzebach naszych, a przede wszystkim w godzinę naszej śmierci.

322. Czy Najśw. Maryja Panna, Matka Boża, jest także naszą matką?

Najświętsza Maryja Panna, Matka Boża, jest także naszą matka przez przybranie, dzięki któremu my jesteśmy braćmi jej Syna; Jezus Chrystus, umierając na krzyżu, sam to potwierdził, gdy wszystkich ludzi w osobie św.Jana dał za synów Najśw.Maryi Pannie tymi słowy: Niewiasto, oto syn twój”, a wszystkim ludziom dał za matkę Najśw.Maryję Pannę tymi słowy: „Oto matka twoja”.

323. Jaką korzyść odnoszą ci, którzy mają serdeczne nabożeństwo do Najśw.Maryi Panny?

Ci, którzy mają serdeczne nabożeństwo do Najśw.Maryi Panny, odnoszą tę wielką korzyść, że ona ich nawzajem darzy szczególną miłością macierzyńską i opiekuje się nimi.

324. Jakie nabożeństwo do Najśw.Maryi Panny poleca Kościół przede wszystkim?

Kościół przede wszystkim poleca odmawianie Różańca świętego ku czci Najśw. Maryi Panny.